Onderzoekers van het AMC hebben in samenwerking met onderzoekers van Cambridge en Oxford een moeilijk te behandelen variant van dikkedarmkanker ontdekt. De tumor van deze kankervorm is agressiever en resistent voor medicijnen die worden gebruikt bij andere typen dikkedarmkanker. De resultaten van het onderzoek verschijnen op 14 april in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Medicine.
De ontdekking zou volgens de onderzoekers verklaren waarom bij circa één op de vijf patiënten bij wie een niet-uitgezaaide tumor in de dikke darm wordt weggehaald, de kanker na verloop van tijd toch weer terugkomt. De gevaarlijke variant lijkt zich te kunnen ontwikkelen uit bepaalde poliepen, goedaardige gezwellen in de darm.
Bij patiënten met een niet-uitgezaaide tumor in de dikke darm wordt het gezwel operatief weggehaald. Na de operatie lijken er geen tumorresten meer in de darm aanwezig. Toch keert de kanker bij ongeveer twintig procent van hen terug.
Jan Paul Medema, hoogleraar experimentele oncologie en radiobiologie in het AMC en Louis Vermeulen, verbonden aan het AMC en het Cambridge research institute, onderzochten de genetische eigenschappen en achtergronden van deze gezwellen. Er bleek sprake van drie biologische subtypen. Twee waren reeds langer bekend bij onderzoekers, de derde nog niet. En dat blijkt nu juist de kwade pier: het betreffende type geeft een veel hogere kans op terugkeer van de kanker en zaait zich al in een vroeg stadium uit.
Deze ontdekking moet in de toekomst de identificatie van patiënten die grote kans hebben op terugkeer van de tumor vergemakkelijken en de behandeling van dikkedarmkanker verbeteren. Op korte termijn hopen de onderzoekers te kunnen beginnen met onderzoek waarbij darmkankerpatiënten vooraf met behulp van de nieuwe classificatie worden ingedeeld in groepen met een hoog of laag risico. De studie moet antwoord geven op de vraag of het mogelijk is mensen met een gevaarlijk subtype in een vroeg stadium te herkennen. Ook willen de onderzoekers nagaan of patiënten uit deze subgroep resistent zijn tegen veelgebruikte anti-kankermedicijnen. In dat geval zal men gericht op zoek moeten naar middelen die ook voor deze categorie patiënten (langer) effectief zijn.
Als dikkedarmkanker in een vroeg stadium wordt ontdekt, is de overlevingskans ongeveer negentig procent. In Nederland wordt gemiddeld jaarlijks 13.000 keer de diagnose dikkedarmkanker gesteld. Vanaf september worden alle Nederlanders tussen de 55 en 75 jaar opgeroepen voor een bevolkingsonderzoek. Uit wetenschappelijke studies blijkt dat met zo'n onderzoek jaarlijks 2400 sterfgevallen kunnen worden voorkomen.
Zie hier voor het hele artikel in Nature Medicine
De ontdekking zou volgens de onderzoekers verklaren waarom bij circa één op de vijf patiënten bij wie een niet-uitgezaaide tumor in de dikke darm wordt weggehaald, de kanker na verloop van tijd toch weer terugkomt. De gevaarlijke variant lijkt zich te kunnen ontwikkelen uit bepaalde poliepen, goedaardige gezwellen in de darm.
Bij patiënten met een niet-uitgezaaide tumor in de dikke darm wordt het gezwel operatief weggehaald. Na de operatie lijken er geen tumorresten meer in de darm aanwezig. Toch keert de kanker bij ongeveer twintig procent van hen terug.
Jan Paul Medema, hoogleraar experimentele oncologie en radiobiologie in het AMC en Louis Vermeulen, verbonden aan het AMC en het Cambridge research institute, onderzochten de genetische eigenschappen en achtergronden van deze gezwellen. Er bleek sprake van drie biologische subtypen. Twee waren reeds langer bekend bij onderzoekers, de derde nog niet. En dat blijkt nu juist de kwade pier: het betreffende type geeft een veel hogere kans op terugkeer van de kanker en zaait zich al in een vroeg stadium uit.
Deze ontdekking moet in de toekomst de identificatie van patiënten die grote kans hebben op terugkeer van de tumor vergemakkelijken en de behandeling van dikkedarmkanker verbeteren. Op korte termijn hopen de onderzoekers te kunnen beginnen met onderzoek waarbij darmkankerpatiënten vooraf met behulp van de nieuwe classificatie worden ingedeeld in groepen met een hoog of laag risico. De studie moet antwoord geven op de vraag of het mogelijk is mensen met een gevaarlijk subtype in een vroeg stadium te herkennen. Ook willen de onderzoekers nagaan of patiënten uit deze subgroep resistent zijn tegen veelgebruikte anti-kankermedicijnen. In dat geval zal men gericht op zoek moeten naar middelen die ook voor deze categorie patiënten (langer) effectief zijn.
Als dikkedarmkanker in een vroeg stadium wordt ontdekt, is de overlevingskans ongeveer negentig procent. In Nederland wordt gemiddeld jaarlijks 13.000 keer de diagnose dikkedarmkanker gesteld. Vanaf september worden alle Nederlanders tussen de 55 en 75 jaar opgeroepen voor een bevolkingsonderzoek. Uit wetenschappelijke studies blijkt dat met zo'n onderzoek jaarlijks 2400 sterfgevallen kunnen worden voorkomen.
Zie hier voor het hele artikel in Nature Medicine
