De wekelijkse doorgeefvraag: een wetenschapper stelt een vraag aan een collega uit een ander vakgebied. Frank Biermann vraagt Wouter Werner (hoogleraar public international law aan de VU): is het mogelijk het klimaatprobleem in de wereld op te lossen zonder de soevereiniteit van staten aan te tasten?
'Of we het nu leuk vinden of niet, de soevereine staat zal voorlopig blijven bestaan. Dit betekent niet dat staten geheel vrij zijn te doen en laten wat hun goeddunkt. Soevereiniteit is nooit onbeperkt geweest en is dat nu al helemaal niet. Zo moeten staten rekening houden met de rechten en belangen van andere staten, bijvoorbeeld als het om grensoverschrijdende milieuschade of het bestrijden van terrorisme gaat.'
'Ook moeten staten zich rekenschap geven van belangen die staten overstijgen. Bij dat laatste kan worden gedacht aan de elementaire rechten van de mens of het beschermen van het klimaat in de wereld. Hoe mooi dit ook allemaal mag klinken, het is uiteraard nog lang niet voldoende om het klimaatprobleem effectief aan te pakken. Mondiale problemen zoals klimaatverandering zijn te complex om binnen het staatscentrische model van het internationale recht te worden opgelost. Er zijn inderdaad alternatieve, aanvullende juridische mechanismen nodig.'
'Voor een deel zijn deze ook al ontwikkeld, bijvoorbeeld in de vorm van nieuwe structuren van verantwoording of door het vergroten van de mogelijkheden private partijen aansprakelijk te stellen. Het recht kan echter niet worden losgezongen van de politieke, sociale en economische omgeving waarbinnen het opereert. Als ergens belangrijke veranderingen noodzakelijk zijn, is het in onze manier van consumeren en produceren, in de politieke agenda en in de manier waarop belangen worden afgewogen. Nieuw internationaal recht komt niet van de tekentafel, maar vanuit de vele politieke gemeenschappen die gezamenlijk de internationale gemeenschap vormen.'
Wouter Werner vraagt Roland Pierik (universitair hoofddocent rechtsfilosofie aan de UvA): moet je bij het uitleggen en toepassen van mensenrechten rekening houden met (nationale) tradities en de cultuur van gemeenschappen?
'Of we het nu leuk vinden of niet, de soevereine staat zal voorlopig blijven bestaan. Dit betekent niet dat staten geheel vrij zijn te doen en laten wat hun goeddunkt. Soevereiniteit is nooit onbeperkt geweest en is dat nu al helemaal niet. Zo moeten staten rekening houden met de rechten en belangen van andere staten, bijvoorbeeld als het om grensoverschrijdende milieuschade of het bestrijden van terrorisme gaat.'
'Ook moeten staten zich rekenschap geven van belangen die staten overstijgen. Bij dat laatste kan worden gedacht aan de elementaire rechten van de mens of het beschermen van het klimaat in de wereld. Hoe mooi dit ook allemaal mag klinken, het is uiteraard nog lang niet voldoende om het klimaatprobleem effectief aan te pakken. Mondiale problemen zoals klimaatverandering zijn te complex om binnen het staatscentrische model van het internationale recht te worden opgelost. Er zijn inderdaad alternatieve, aanvullende juridische mechanismen nodig.'
'Voor een deel zijn deze ook al ontwikkeld, bijvoorbeeld in de vorm van nieuwe structuren van verantwoording of door het vergroten van de mogelijkheden private partijen aansprakelijk te stellen. Het recht kan echter niet worden losgezongen van de politieke, sociale en economische omgeving waarbinnen het opereert. Als ergens belangrijke veranderingen noodzakelijk zijn, is het in onze manier van consumeren en produceren, in de politieke agenda en in de manier waarop belangen worden afgewogen. Nieuw internationaal recht komt niet van de tekentafel, maar vanuit de vele politieke gemeenschappen die gezamenlijk de internationale gemeenschap vormen.'
Wouter Werner vraagt Roland Pierik (universitair hoofddocent rechtsfilosofie aan de UvA): moet je bij het uitleggen en toepassen van mensenrechten rekening houden met (nationale) tradities en de cultuur van gemeenschappen?
