De rubriek ‘Overigens’ uit Folia Magazine staat de komende tijd in het teken van Science in Transition (SiT), een beweging van wetenschappers die ontevreden zijn over het functioneren van hun vakgebied. Ze maken zich zorgen over publicatiedruk, de ondemocratische aard van de wetenschap, het aanzien dat wetenschappers genieten en de kwaliteit van het wetenschappelijk onderwijs. Deze week een stelling opgebouwd uit de aanbevelingen van SiT.
Albert Feilzer, decaan tandheelkundefaculteit
‘Oneens. Er hoeft geen relatie te bestaan tussen de hoeveelheid publicaties en de kwaliteit ervan. Ik ken wetenschappers die jaarlijks vijf hoogwaardige artikelen publiceren, terwijl anderen hun ene publicatie beter ook achterwege kunnen laten.
Ik begrijp de ophef over de publicatiedruk wel, er wordt inderdaad veel geschreven en niet alles is van even hoge kwaliteit. Het overzicht gaat verloren doordat wetenschappers hun onderzoek in kleine artikelen opknippen. Daar moeten we voor waken, maar over het algemeen geven de hoeveelheid publicaties en het aantal keer dat die publicaties worden geciteerd wel een goed beeld van iemands wetenschappelijke kwaliteiten.
Ik kan me niet vinden in het archaïsch denken van sommige wetenschappers, die eisen dat ze een beetje slim kunnen zitten zijn achter hun bureau en roepen dat het meten van output de academische vrijheid in het geding brengt. Dat is onzin: we bevinden ons in de luxepositie dat de maatschappij ons betaalt om werk te doen dat we leuk vinden, dan zijn we verplicht daar ook verantwoording over af te leggen naar onze geldschieters.’
Damiaan Denys, hoogleraar psychiatrie
‘Uitstekend idee. Dat dwingt wetenschappers hun best te doen op die enkele publicatie en het betekent dat we niet meer kunnen afrekenen op kwantiteit. Dat brengt rust en die is nodig, want wetenschappers publiceren nu onzin. Daar doe ik eerlijk gezegd ook aan mee: bijvoorbeeld door een ondermaats artikel toch in te sturen om er weer een streepje bij te hebben op mijn publicatielijst, want die telt bij beursaanvragen.
Op de nieuwjaarsreceptie van het AMC wordt zelfs trots een lijst getoond van de meest productieve wetenschappers. Die mallemolen is ook voor reviewers niet bij te benen. Iedere drie dagen krijg ik het verzoek een artikel te controleren, per keer kost dat minstens vier uur.
Ook lezers zijn de dupe, zij moeten al die artikelen scannen om zin en onzin te scheiden. Met al die papers leggen we geen verantwoording af voor het belastinggeld dat we ontvangen; de maatschappij heeft er meer aan als we onze bevindingen snel en helder met een groot publiek delen, maar dat schiet er nu juist bij in. Tja, een rantsoen is dictatoriaal en dat bevalt me niet, maar het doel heiligt de middelen.’
Alex Straathof, lector management van cultuurverandering
‘Oneens. Hoewel ik het ook kwalijk vind dat wetenschappers onder publicatiedruk één experiment in zo veel mogelijk losse artikelen beschrijven of hun naam laten bijschrijven op de publicatie van een collega, denk ik dat je met een rantsoen het kind met het badwater weggooit. Je wilt uiteindelijk dat wetenschappers hun bevindingen via artikelen delen met collega’s en andere geïnteresseerden.
Wat we moeten doen, is het boek in ere herstellen. Wetenschappers produceren nu kleine artikelen over zeer specifieke deelvragen. Er wordt dus veel informatie gepubliceerd, maar het overzicht is zoek, ook omdat je vaak moet betalen om artikelen te kunnen lezen. Voor bijvoorbeeld beleidsmakers is het een haast onmogelijke opgave wijs te worden uit al die deelstudies.
Door wetenschappers flink te waarderen voor boeken op hun publicatielijst en ze af en toe een half jaar sabbatical te geven om zich over een onderwerp te buigen, deelonderzoeken met elkaar te verbinden en een overkoepelende theorie te vormen, maak je de verworven inzichten weer toegankelijk voor wetenschap en maatschappij.'
Meediscussiëren? Laat je reactie achter in het formulier hieronder. Alle artikelen over Science in Transition vind je hier.
Wetenschappers moeten op publicatierantsoen om de stortvloed aan flutartikelen een halt toe te roepen.
Albert Feilzer, decaan tandheelkundefaculteit
‘Oneens. Er hoeft geen relatie te bestaan tussen de hoeveelheid publicaties en de kwaliteit ervan. Ik ken wetenschappers die jaarlijks vijf hoogwaardige artikelen publiceren, terwijl anderen hun ene publicatie beter ook achterwege kunnen laten.
Ik begrijp de ophef over de publicatiedruk wel, er wordt inderdaad veel geschreven en niet alles is van even hoge kwaliteit. Het overzicht gaat verloren doordat wetenschappers hun onderzoek in kleine artikelen opknippen. Daar moeten we voor waken, maar over het algemeen geven de hoeveelheid publicaties en het aantal keer dat die publicaties worden geciteerd wel een goed beeld van iemands wetenschappelijke kwaliteiten.
Ik kan me niet vinden in het archaïsch denken van sommige wetenschappers, die eisen dat ze een beetje slim kunnen zitten zijn achter hun bureau en roepen dat het meten van output de academische vrijheid in het geding brengt. Dat is onzin: we bevinden ons in de luxepositie dat de maatschappij ons betaalt om werk te doen dat we leuk vinden, dan zijn we verplicht daar ook verantwoording over af te leggen naar onze geldschieters.’
Damiaan Denys, hoogleraar psychiatrie
‘Uitstekend idee. Dat dwingt wetenschappers hun best te doen op die enkele publicatie en het betekent dat we niet meer kunnen afrekenen op kwantiteit. Dat brengt rust en die is nodig, want wetenschappers publiceren nu onzin. Daar doe ik eerlijk gezegd ook aan mee: bijvoorbeeld door een ondermaats artikel toch in te sturen om er weer een streepje bij te hebben op mijn publicatielijst, want die telt bij beursaanvragen.
Op de nieuwjaarsreceptie van het AMC wordt zelfs trots een lijst getoond van de meest productieve wetenschappers. Die mallemolen is ook voor reviewers niet bij te benen. Iedere drie dagen krijg ik het verzoek een artikel te controleren, per keer kost dat minstens vier uur.
Ook lezers zijn de dupe, zij moeten al die artikelen scannen om zin en onzin te scheiden. Met al die papers leggen we geen verantwoording af voor het belastinggeld dat we ontvangen; de maatschappij heeft er meer aan als we onze bevindingen snel en helder met een groot publiek delen, maar dat schiet er nu juist bij in. Tja, een rantsoen is dictatoriaal en dat bevalt me niet, maar het doel heiligt de middelen.’
Alex Straathof, lector management van cultuurverandering
‘Oneens. Hoewel ik het ook kwalijk vind dat wetenschappers onder publicatiedruk één experiment in zo veel mogelijk losse artikelen beschrijven of hun naam laten bijschrijven op de publicatie van een collega, denk ik dat je met een rantsoen het kind met het badwater weggooit. Je wilt uiteindelijk dat wetenschappers hun bevindingen via artikelen delen met collega’s en andere geïnteresseerden.
Wat we moeten doen, is het boek in ere herstellen. Wetenschappers produceren nu kleine artikelen over zeer specifieke deelvragen. Er wordt dus veel informatie gepubliceerd, maar het overzicht is zoek, ook omdat je vaak moet betalen om artikelen te kunnen lezen. Voor bijvoorbeeld beleidsmakers is het een haast onmogelijke opgave wijs te worden uit al die deelstudies.
Door wetenschappers flink te waarderen voor boeken op hun publicatielijst en ze af en toe een half jaar sabbatical te geven om zich over een onderwerp te buigen, deelonderzoeken met elkaar te verbinden en een overkoepelende theorie te vormen, maak je de verworven inzichten weer toegankelijk voor wetenschap en maatschappij.'
Meediscussiëren? Laat je reactie achter in het formulier hieronder. Alle artikelen over Science in Transition vind je hier.
