Niks meer missen?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
‘Politici, academici en journalisten misbruiken peilingen’
wetenschap

‘Politici, academici en journalisten misbruiken peilingen’

Yannick Fritschy Yannick Fritschy,
9 May 2015 - 08:00
Alle peilingen voorspelden een nek-aan-nekrace bij de verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk, maar uiteindelijk gingen de Conservatieven ruimschoots met de overwinning aan de haal. De partij van premier Cameron lijkt zelfs een absolute meerderheid te hebben behaald. Hoe konden de peilingen zo afwijken van de uiteindelijke uitslag?

Armen Hakverdian Armen Hakverdian

UvA-politicoloog Armen Hakhverdian noemt het falen van de peilingen een grote schok voor de peilindustrie, maar ook voor politicologen, die hun voorspellingen van de uitslag grotendeels baseerden op de peilingen. ‘Ze rekenden allemaal op een nek-aan-nekrace en gingen er volledig vanuit dat geen partij een absolute meerderheid zou behalen. De komende maanden zullen de scherven worden opgeraapt en zal alles binnenstebuiten worden gekeerd, om de oorzaak te achterhalen.’

Volgens Hakhverdian speelt het ‘Shy Tory-effect’ waarschijnlijk een belangrijke rol. ‘Het lijkt erop dat mensen die conservatief stemmen, niet voor hun stem willen uitkomen. Sommige peilingen corrigeren voor dit effect, maar dit keer hebben ze dat duidelijk onvoldoende gedaan.’ Andere verklaringen zijn volgens Hakhverdian dat kiezers op het laatste moment van partij wisselden, of dat de peilingen zijn gehouden onder niet-representatieve groepen.

Vliegenmepper
In het algemeen wijst Hakhverdian op de moeilijkheid van het voorspellen van verkiezingsuitslagen. ‘In het Verenigd Koninkrijk is de situatie heel anders dan in bijvoorbeeld de Verenigde Staten. Daar heb je meestal een handjevol staten waar de uitslag niet al van tevoren vast staat, dat geldt in het Verenigd Koninkrijk voor honderden kiesdistricten. Die zou je allemaal afzonderlijk moeten peilen, maar dat is natuurlijk veel te duur. De meeste peilingen worden dus landelijk uitgevoerd en zijn daardoor minder nauwkeurig.’

Het is volgens Hakhverdian daarom cruciaal dat mensen peilingen op de juiste waarde schatten. ‘Als ik jou een vliegenmepper geef, moet je daar niet mee willen tennissen. Peilingen zijn een nuttig instrument die grove krachtsverhoudingen tussen partijen als momentopname weergeven, maar politici, academici en journalisten kapen ze om vooruit te lopen op de verkiezingsuitslag. Ze misbruiken het instrument dus eerst, en reageren vervolgens hun frustratie af op dat instrument.’
website loading