Le Plat Pays | Massablok
Juli. Zomer. Die vreselijke, langgerekte zucht van ontspanning en decompressie. In de hoofdstad schakelt het leven een paar vitessen lager. Vakantiestemming, bloot vel van dikke mensen flanerend over de autoloze voetgangerszone. Tussen de buien door, weliswaar. Gelukkig staat de natuur soms nog aan de zijde van de cynicus.
In Vlaanderen en Brussel betekent de zomer voor de student de periode tussen de eerste zittijd in juni en de tweede zit in augustus en september. Tegenwoordig is die zomer voor de vele bibliotheken, studentenrestaurants en eigenlijk elk denkbare openbare plaats waar tafels en stoelen in passen een welgekomen pauze. Er is namelijk iets vreemds aan de hand met de Vlaamse en Brusselse student: hij kan niet meer alleen studeren.
Afgeleid door sociale media, gifjes en schattige kattencompilaties schiet het geïsoleerd studeren op de laptop immers niet op. Dan maar een andere omgeving proberen, overgeleverd aan het mooie idee van sociale controle. Om uiteindelijk toch op diezelfde sociale media, gifjes en schattige kattencompilaties te stuiten, maar dan wel collectief en met oortjes in. Als je maar het gevoel hebt dat je flink aan het werk bent geweest. Een gevoel is het halve werk. Vraag maar aan Wilmots.
Ik heb naar Nederlandse artikels gezocht over de trend, maar niet echt gevonden. Wel over een bibliothecaris die het nog bruiner bakt: hij organiseert studeersessies met een klok en een bel. Een surveillant krijg je er gratis bij.
Decennia van ontvoogdingsstrijd tegenover een heersende, betuttelende oude garde. Mei ’68, revoluties allerhande. Studentenprotesten, hippies, punks. Om ons gewillig, braafjes en niet eens verplicht aan het wakend oog van een surveillant over te geven. Of om een potloodslijper achter te laten om je territorium af te bakenen, een fenomeen dat in de vakliteratuur trouwens bekendstaat als de badhanddoekenproblematiek.
Enkele jaren geleden was er een nieuwsitem over het collectief studeren op de Vlaamse tv. Je moest reserveren om überhaupt te mogen studeren in een Gentse bibliotheek. Na dertien seconden waren alle plaatsen uitgeloot. De helft, zo’n driehonderd studenten, bleef met lege handen achter.
Dat is wat je altijd verwacht hebt van je studententijd: seks, drugs, rock ‘n’ roll en de spanning van de massablokregistratie.
U denkt misschien dat het om een overdrijving gaat. Ik overdrijf niet. In Kortrijk stelt zelfs een kerk zijn beide zijbeuken open voor vlijtige studenten. Het initiatief heet Blok@Kerk, met hypermodern apenstaartje. Lekker gezellig studeren met Jezus. ‘Ze waren heel stil’, zegt Kortrijks ereschepenDe gemeentelijke variant van de eretitel minister van Staat. Omer Soubry (79), één van de toezichters in de kerk. ‘Al schrok ik wel van wat die jongeren allemaal moeten studeren. Zo merkte ik een meisje op die met een cursus over seksualiteit in de weer was. En dat in een kerk. Maar ja, we kunnen hier moeilijk censuur invoeren hé (lacht).’ Censuur en de katholieke kerk, stel je voor: dat zou niemand zich kunnen voorstellen.
En als je universiteitsbib te mainstream wordt, kan je je altijd wagen aan de massablokgids voor meerwaardezoekers. Studeren met een mooi uitzicht, bijvoorbeeld. Want het oog wil ook wat als het geconcentreerd studeert.
Ach, ik zou willen afsluiten met een ‘Gelukkig hebben we het EK nog’, maar dan zou ik liegen. Het wordt een lange, lange zomer.
Ruben Claesen is de Vlaanderen-blogger van Folia. Hij schrijft over overeenkomsten en verschillen tussen hoger onderwijs en wetenschap in Nederland en Vlaanderen en wat we van elkaar kunnen leren.
