Het geld dat vrijkomt door afschaffing van de basisbeurs – 400 miljoen – wordt volgens planning in 2018 teruggesluisd naar de instellingen. Dittrich stelt voor dat volgend jaar al te doen. Ongetwijfeld omdat hij vreest dat het bedrag in 2018, als er een ander kabinet zit, aan iets anders zal worden besteed. ‘Universiteiten investeren zelf nu al 200 miljoen euro uit eigen middelen om de onderwijskwaliteit te verhogen.’

Lapmiddelen

Ook de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) is niet erg tevreden over de Rijksbegroting. ‘Het blijkt dat de regering geen structurele maatregelen neemt om de negatieve effecten van het leenstelsel te compenseren,’ zegt LSVb-voorzitter Jarmo Berkhout.

‘De koning pleitte in de troonrede voor gelijke kansen in het onderwijs. Wat betreft het hoger onderwijs blijken dit loze woorden. Een paar lapmiddelen vlak voor de verkiezingen zijn niet genoeg. De regering investeert wel in de top van het hoger onderwijs. Zo komt er extra geld vrij voor talentprogramma’s. Het geld dat de universiteiten terugkrijgen ter compensatie van het afschaffen van de basisbeurs komt zo terecht bij een beperkte groep. Uitdagend onderwijs lijkt een toverwoord voor de regering. De werkelijke uitdaging ligt voor grote groepen studenten echter op het financiële vlak. Er moet veel meer gebeuren om studenten met minder kansen te compenseren.’ Berkhout roept de Tweede Kamer op om tijdens de Algemene Beschouwingen de toegankelijkheid alsnog te repareren.

Onzichtbare investering

Het Interstedelijk Studentenoverleg (ISO) is ook al ontevreden ten aanzien van de toegankelijkheid van het (hoger) onderwijs en spreekt van een ‘onzichtbare investering in kansengelijkheid’. In de nieuwe Rijksbegroting is een extra bedrag opgevoerd van 25 miljoen voor gelijke kansen binnen het onderwijs. ISO-voorzitter Jan Sinnige: ‘Deze 25 miljoen zal verspreid worden over duizenden instellingen in het gehele onderwijs. Het is maar de vraag wat studenten hiervan merken. Het is een goed begin, maar het ISO had meer verwacht. Al tijden horen we mooie woorden over kansengelijkheid, nu is het tijd dat ook studenten dit terugzien.’

Update 20 september 2016 17.30 uur

Ook de Vereniging Hogescholen vindt dat het onderwijs er bekaaid van af komt. ‘Het gaat beter in Nederland, er wordt extra geld uitgegeven maar het hoger onderwijs wordt vergeten en moet zelfs miljoenen inleveren. De wereld op zijn kop,’ zo laat voorzitter Thom de Graaf weten.