‘Performen doe je niet alleen met je hoofd’
De Crea zomercursussen trekken elke zomer weer studenten en niet-studenten die zich willen uitleven op het gebied van fotografie, muziek, film, dans, theater, beeldende kunst en schrijven. Folia licht er zes weken lang een uit. Deze week de cursus Move your voice with love (muziek). ‘Kijk wat je met je lijf kan doen voor je stem.’
De zwoele stem van Marilyn Monroe klinkt door de boxen. ‘I wanna be loved by you, just you and nobody else but you.’ Maar de cursisten moeten nog even inkomen. Niet bij iedereen slaan de sensuele bewegingen aan die dansdocent Yolanda Marty van Welij voordoet. ‘Ik voel me er een beetje ongemakkelijk bij,’ zegt er een. ‘Ik vind de bewegingen juist afleiden van wat ik zing,’ vult een ander aan.
Maar volgens Van Welij gaat het bij deze cursus juist om de combinatie van bewegen en zingen. ‘Als je gevoel in je beweging legt, dan stroomt die intentie van die beweging door naar je stem. Probeer verlangen erin te leggen, dan komt dat “Oh, ik wil zo graag” wat Marilyn uitstraalt vanzelf.’ De zeven cursisten proberen het nog een keer. Iets minder aarzelend nu, maar nog steeds niet helemaal op hun gemak. ‘Laat je hand langzaam over je lichaam gaan. Probeer er een vloeiende beweging van te maken,’ moedigt Van Welij aan.
Van Welij geeft deze cursus samen met actrice en zangeres Emmelie Zipson, dit jaar voor de derde keer. ‘We leren de cursisten hun lichaam in te zetten om hun zang te verbeteren. Performen doe je niet alleen met je hoofd. Verschillende emoties komen aan bod, van sensualiteit en liefde, naar kracht en boosheid.’ Die laatste gevoelens komen naar voren in het tweede nummer waar ze mee aan de slag gaan; ‘Nobody’s Wife’ van Anouk. Maar eerst is er een moment van bezinning en moet de groep een cirkel vormen voor een visualisatie-oefening.
Vanuit je buik
Als iedereen zijn positie in de zaal weer heeft ingenomen, drukt Van Welij op play. Het gitaarintro van ‘Nobody’s Wife’ schalt uit de boxen. Dit hebben ze eerder deze week al geoefend. De cursisten beginnen op handen en knieën en moeten ‘zichzelf langzaam maar met kracht van de grond omhoog duwen’. De docent is nog niet helemaal tevreden na de eerste keer. ‘Het gevoel kan nog van dieper komen, helemaal vanuit je buik.’ Om dit te leren moeten de deelnemers deze keer al zingend met al hun kracht tegen de ballet-barre duwen.
Als Van Welij verder wil met het volgende nummer, klinkt er gesputter van een cursist. ‘Ik vind het echt too much. Steeds die omschakeling naar een andere sfeer. Ik heb ook enorme behoefte aan koffie. Maar goed, ik doe wel gewoon mee.’ Na het derde nummer en de gevraagde koffiepauze blijkt dat een aantal cursisten graag een evaluatiemoment wil om hun behoeften uit te spreken. Inmiddels is ook de tweede docent, Zipson, gearriveerd. Sommigen vinden dat de nadruk te veel op dans ligt in plaats van zang. Anderen zouden graag individuele aandacht willen voor hun zang. Zipson verzorgt het middagprogramma en belooft dat aan te passen naar hun wensen.
Cursist Annette heeft niet zoveel moeite met de invulling van het programma. Ze doet al drie jaar ‘s zomers een Crea-cursus. Ze werkt bij ICT Services van de UvA, dus schilderen, toneel of zang is ‘niet haar natuurlijke habitat’. ‘Ik heb normaal geen tijd voor dit soort dingen, in de zomer wel. Voorop staat: ontspanning en even helemaal iets anders doen. Ik vind het ook wel leuk dat ik niemand ken hier. Dan kun je je echt vrij voelen.’
(Tekst loopt door onder de afbeelding)
Geen applaus
De cursisten wilden iets ‘fris en nieuws’ en dat krijgen ze na de lunch. Ze mogen solo optreden. De opdracht is om vanuit een emotie een nummer te zingen. Annette mag als eerst. ‘Oh nee, doe maar iemand anders.’ Nee, ze moet echt beginnen. Ze zingt ‘Tomorrow’ van U2. Als ze klaar is, wordt er geklapt. ‘Laten we maar geen applaus doen,’ zegt Zipson. ‘Anders is het net een optreden, terwijl het niet zo serieus moet voelen. We zijn hier met een les bezig.’
Zipson vindt Annettes uitvoering een mooie eerste poging, maar wat is haar emotie? ‘Ik ben een keer door iemand verlaten na zeven jaar,’ vertelt Annette. ‘Het is wel een tijd terug hoor, maar daar denk ik hierbij aan.’ Ze moet zich daarin inleven als ze het nummer nog een keer zingt. Om het gevoel te versterken vraagt Zipson twee andere cursisten Annette bij de schouders vast te pakken. Annette moet zich tijdens het zingen proberen los te trekken. Dat verandert iets in haar stem. Ze zingt harder, overtuigender. Totdat het haar te veel wordt. Annettes emotie slaat over op een paar andere cursisten, bij wie ook de tranen in de ogen staan. Zipson kijkt tevreden. Haar missie is geslaagd. ‘Nú komt je stem echt tot zijn recht!’
